Rynek ze zdrową żywnością obfituje z dnia na dzień w coraz to nowsze środki spożywcze. Od niedawna obserwuje się coraz szersze zainteresowanie algami morskimi i produkowanymi z nich nowymi prozdrowotnymi „substancjami” w tym – spiruliny. Kojarzona z suplementami diety spirulina, to ciemno zielony proszek przygotowany na bazie cyjanobakterii stosowany od dawna w Azji, a w ostatnim okresie w Europie i Ameryce. Spirulina była znana i stosowana w medycynie ludowej już w starożytności. Obecnie budzi coraz szersze zainteresowanie wielu ośrodków naukowych – opublikowano już około 2300 prac naukowych na jej temat. W popularnym rozumieniu spirulina to rynkowa nazwa drobno sproszkowanych mikroalg sprzedawanych obecnie w formie tabletek lub proszku. Z niehandlowego punktu widzenia, spirulina jest glonem (Spirulina platensis syn. Arthrospira platensis) występującym najczęściej w słodkowodnych wodach w różnych warunkach środowiskowych m.in. piasku, glebie, jeziorach, bagnach. Produkcję masową spiruliny do celów komercyjnych rozpoczęła w latach 70-tych ubiegłego wieku meksykańska firma Sosa Texcoco Co. Obecnie szacuje się jej produkcje na ponad 3 tyś. ton suchej masy, w tym głównie na potrzebę firma farmaceutycznych do produkcji suplementów diety. Popularność spiruliny nie powinna być zaskoczeniem. Od wielu lat obserwuje się wśród konsumentów coraz większe zainteresowanie żywnością prozdrowotną. Również i w tym przypadku spotykamy się z zaczątkami nowego trendu na żywność z mikroalgami i suplementami diety z glonami. Analiza danych naukowych na temat zawartych w spirulinie składników bioaktywnych jest dość obiecująca. Wartość odżywcza spiruliny opiera się przede wszystkim na wysokiej zawartości protein szacowanej na około 60-70% suchej masy. Białko to nie zawiera aminokwasów w tak dobrych proporcjach jak białko zwierzęce, natomiast stanowi na pewno lepsze źródło aminokwasów, niż większość białek roślinnych. Oznacza to, że suplementy diety zawierające spiruline mogą stanowić doskonałe uzupełnienie diety dla osób ograniczających spożycie produktów mięsnych i białka mlecznego np. wegetarian. Mogą również stanowić alternatywne źródło peptydów dla osób nietolerujących białka z innych produktów wysokoproteinowych. Suplementy diety ze spiruliną są doskonałym naturalnych źródłem wielu witamin i składników mineralnych. Preparaty te w skuteczny sposób uzupełniają niedobory witaminy A. W spirulinie witamina ta jest zawarta przede wszystkim w formie prekursora, czyli β-karotenu (w ilości 700-1700 mg/kg). Przyjmowanie witaminy A w tej formie zapobiega hiperwitaminozie, której ryzyko obserwowane jest w przypadku preparatów zawierających retinol. Na szczególną uwagę zasługuje również pochodzące z spiruliny żelazo, które dwukrotnie lepiej przyswaja się niż z produktów zwierzęcych. Wynika to z struktury porfirynowej fikocyjanin zawartych w komórkach glonu, zdolnej do tworzenia kompleksów z żelazem. Ponadto spirulina bogata jest w witaminy: B1, B2, B3, B6, B12, prowitaminy D i E oraz składniki mineralne: magnez, potas, fosfor, miedź, chrom, mangan, selen, sód i cynk. Zawartość tłuszczu w spirulinie jest bardzo różna – może zawierać się w granicach od 1,5% do 12%. Najwyższe jej ilości stanowią kwasy γ-linolenowy (GLA), czyli kwasy tłuszczowe występujące naturalnie w mleku kobiecym, nasionach wiesiołka i czarnej porzeczki. Szacuje się, że ten kwas tłuszczowy stanowi 10-12% (niektóre publikacje podają nawet 30%) wszystkich kwasów tłuszczowych zawartych w glonie. Oznacza to, że spirulina jest najbogatszym, znanym obecnie źródłem GLA w diecie człowieka. Obecnie prowadzone badania naukowe sugerują skuteczne działanie kwasu γ-linolenowego w zapobieganiu i wspomaganiu leczenia wielu chorób m.in.: atopowego zapalenia skóry, cukrzycy, chorób układu krwionośnego, nowotworów i reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS). Nietypową grupą związków wyróżniającą preparaty z spiruliną, z pośród innych suplementów diety to zawarte w nich związki fenolowe oraz barwniki. Oprócz wspomnianego wcześniej β-karotenu glon ten zawiera także r-fikocyjaniny, c-fikocyjaniny i allofikocyjaniny stanowiące obiekt badań wielu ośrodków naukowych. Obiecujące badania na temat wpływu tych barwników na profilaktykę i leczenie nowotworów dają szanse wykorzystania ich w terapii przeciwnowotworowej. Analizy wartości odżywczej spiruliny opisywane przez środowiska naukowe oparte są często na wynikach badań przeprowadzanych w różnych regionach świata. Najwięcej publikacji naukowych na temat spiruliny powstało w Chinach, Stanach Zjednoczonych i Brazylii. Bagaż dotychczasowej wiedzy na temat walorów odżywczych i zdrowotnych algi pozwala oszacować jej potencjalne działanie prozdrowotne. Szereg prac naukowych potwierdziło pozytywny wpływ mikroalg na ludzki organizm. Szczególne zainteresowanie budzi, zastosowanie spiruliny w medycynie – jako składnika terapii w leczeniu wielu schorzeń. Badane właściwości algi mają szanse być wykorzystane w leczeniu chorób cywilizacyjnych m.in. chorób metabolicznych i układu krążenia. Spirulina wywiera korzystny wpływ na układ krwionośny wielokierunkowo. Wynika badań przeprowadzone na szczurach poddanych diecie wysokotłuszczowej sugerują o pozytywnym działaniu spiruliny na frakcje cholesterolu krwi. Wnioski z badań są jednoznaczne – cyjnaobakterie przyjmowane z dietą obniżają cholesterol LDL z jednoczesnym wzrostem cholesterolu HDL w surowicy krwi. Ponadto spirulina wpływa bezpośrednio na śródbłonek naczyń krwionośnych – syntetyzuje i uwalnia do krwiobiegu endogenne związki (np. tlenek azotu) doprowadzając do rozszerzenia naczyń krwionośnych. Jednocześnie wpływa pośrednio na obniżenie ciśnienia krwi, poprzez zmniejszenie produkcji związków odpowiedzialnych za skurz naczyń.

Źródło:

1. https://telegram.me/BioTrendyPL/68

2. https://telegram.space/BioTrendyPL/68