Sarsaparilla to pnącze osiągające długość do 50 metrów. Jej kwiaty są nieduże, a owoce koloru czarnego, niebieskiego lub czerwonego, stanowią przysmak ptactwa. Łacińska jej nazwa brzmi Smilax officinalis, a zauważyć wypada, że cały rodzaj Smilax należy do gatunku liliowatych. Łodygi roślin z rodzaju Smilax często pokrywają kolce. Ale z punktu widzenia medycyny tradycyjnej najważniejszą jej częścią pozostaje korzeń. Osiąga on długość do 8 stóp, nie ma zapachu ani smaku. Poza medycyną zarzaparillę wykorzystuje się w przemyśle browarniczym do produkcji piwa korzennego (o nazwie sarsaparilla) ze względu na jej właściwości pieniące. Od wieków sarsaparilla stosowana jest przez uzdrawiaczy w Ameryce Południowej przeciwko impotencji, reumatyzmowi, dolegliwościom skórnym i jako tonik wzmacniający. Niektóre plemiona z Amazonii stosują ją przeciw bólom głowy i stawów, a nawet przy przeziębieniach. Sarsaparilla została szybko zauważona przez konkwistadorów i dzięki temu znana jest w Europie już od XVI wieku. Europejczycy po raz pierwszy wykorzystali zarzaparillę jako lek skuteczny na syfilis i stosowali ją też w reumatyzmie już w 1536 roku. Od tamtego czasu na całym świecie posługiwano się nią, zwłaszcza w leczeniu chorób przenoszonych drogą płciową. Roślina zawsze cieszyła się opinią dobrego „oczyszczacza” krwi, toteż już w 1820 roku została opisana w farmakopei amerykańskiej. Ale na całym świecie stosuje się ją także w przypadkach gośćca, artretyzmu, gorączki, kaszlu, nadciśnienia, problemów trawiennych, łuszczycy, chorób skórnych i raka, a ostatnio nawet bada się ją pod kątem leczenia choroby Alzheimera. W 1812 roku podczas operacji wojskowych w Portugalii angielski inspektor zdrowotny zauważył, że żołnierze portugalscy chorzy na syfilis szybciej dochodzą do zdrowia po zarzaparilli niż Anglicy, którzy leczeni byli w owym czasie rtęcią. Sarsaparilla zawiera bardzo dużą ilość steroli. To właśnie fitosterydom i saponinom przypisuje się główne działanie lecznicze tej rośliny. Saponiny mają ułatwiać absorpcję innych leków i preparatów ziołowych, co doskonale tłumaczy dość powszechne na świecie stosowanie sarsaparilli. Inny składnik sarsaparilli – fitosterydy prawdopodobnie wykorzystywane są przez organizm ludzki do produkcji hormonów, takich jak np. estrogen czy testosteron. Naukowo nigdy nie badano takich właściwości fitosterydów w ludzkim organizmie. Niemniej związki te wciąż pozostają w sferze zainteresowań naukowców. Zawarte w sarsaparilli flawonoidy mają właściwości modulujące system odpornościowy organizmu. Znany jest też patent amerykański z roku 2001, dotyczący zdolności steroli zawartych w sarsaparilli do leczenia starczej demencji i choroby Alzheimera. Odnosząc się do badań przeprowadzonych na zwierzętach, autorzy patentu twierdzą, iż smilagenina (jedna z substancji zawartych w sarsaparilli) powoduje przywrócenie pamięci i zdolności do uczenia się i zapamiętywania. Badania te nie zostały jeszcze opublikowane w żadnym piśmie fachowym z listy filadelfijskiej. Znane jedynie z opisu zawartego we wniosku patentowym nie powinny być stosowane przez medycynę przed dowodzącą takich właściwości naukową dysertacją.

Źródło:

1. https://telegram.me/BioTrendyPL/63

2. https://telegram.space/BioTrendyPL/63