O mnie
Osteoporoza została uznana przez Światową Organizację Zdrowia za chorobę cywilizacyjną. W Unii Europejskiej z powodu osteoporozy co 30 sekund dochodzi do złamania. A można im łatwo zapobiec. Wystarczy dbać, by w codziennej diecie była odpowiednia ilość wapnia, witaminy D i białka. Sprawdź, jakie są przyczyny i objawy osteoporozy. Na czym polega diagnostyka i leczenie osteoporozy? Osteoporoza, inaczej zrzeszotnienie kości, to choroba, w przebiegu której dochodzi do zaniku tkanki kostnej, w konsekwencji czego zwiększa się częstość występowania złamań. Najczęstsze i najwcześniejsze są złamania kręgów (złamania kompresyjne), z których tylko 25-30 proc. objawia się w postaci ostrego bólu. Inną szczególnie groźną konsekwencją osteoporozy jest złamanie bliższego końca kości udowej. W jego wyniku 50 proc. poszkodowanych traci zdolność samodzielnego poruszania się, a co piąta kobieta i co trzeci mężczyzna umiera w pierwszym roku po złamaniu. Już po 30. roku życia proces utraty masy kostnej u kobiet może zacząć przeważać nad jej tworzeniem. Mimo tego w Polsce aż 92 proc. kobiet po 40. roku życia ignoruje ten problem i twierdzi, że osteoporoza ich nie dotyczy. Osteoporoza postrzegana jest głownie jako choroba kobiet, tymczasem dotyka także mężczyzn, choć rzadziej. W szóstej dekadzie życia na jednego chorującego mężczyznę przypada 5-6 kobiet, ale po 70. roku życia ta proporcja wynosi już tylko 2:1. Wyróżnia się różne typy osteoporozy: Typ 1 - osteoporoza pomenopauzalna Osteoporoza pomenopauzalna dotyczy kobiet w 5. i 6. dekadzie życia. Jej podstawowa przyczyną to niedobór estrogenów, a proces zaniku kostnego ma zwykle dość dużą dynamikę. W tym okresie najczęściej występują złamania kości promieniowej (złamanie nadgarstka lub przedramienia) Typ 2 - osteoporoza starcza Osteoporoza starcza dotyczy kobiet i mężczyzn, a zanik kostny zwykle jest znacznie wolniejszy (ok. 1 proc. rocznie), najpoważniejsze złamania dotyczą kręgów biodra Typ 3 - osteoporoza wtórna Osteoporoza wtórna może być spowodowana innymi przyczynami (choroby i leki). stanowi ok. 20 proc. wszystkich przypadków choroby. Naturalne procesy osłabiania tkanki kostnej przyspiesza niedobór wapnia w organizmie. Gdybyśmy przekroili kość, jej wnętrze przypominałoby gąbkę. Właśnie dlatego tę jej część nazwano substancją gąbczastą. Otacza ją kość zbita. Ważnym składnikiem obu części jest siatka kolagenowa z kryształami soli wapnia. Gdy sieć kolagenowa staje się nieregularna, rzadka i jednocześnie maleje w niej zawartość związków wapnia, oznacza to spadek masy kostnej i rozwój osteoporozy (zrzeszotnienia kości). Kość staje się krucha, porowata, lekka. Obniża się gęstość tkanki kostnej i jej wytrzymałość na czynniki zewnętrzne. Czynnikami niezależnymi od człowieka są: płeć żeńska wiek wczesne zakończenie miesiączkowania (przed 40 r.ż.) - szczególnie, gdy jest ono wynikiem usunięcia jajników skłonność rodzinna do złamań i osteoporozy część chorób, np. choroby tarczycy, choroby wątroby, choroby nerek, choroby jelit lub choroby stawów Czynniki, na które mamy wpływ: aktywność fizyczna dieta z małą podażą wapnia stosowane leki (sterydy, leki przeciwpadaczkowe, leki uspokajające, leki zmniejszające krzepliwość) palenie papierosów duże spożycie alkoholu Złamania te są spowodowane niewielkim urazem, upadkiem z wysokości własnego ciała (choć 60 proc. złamań kręgosłupa spowodowanych osteoporozą następuje bez żadnego urazu). Jeśli więc banalny upadek z łóżka kończy się złamaniem, oznacza to osteoporozę. Złamania mogą dotyczyć różnych kości, a najgroźniejsze są złamania kręgów i biodra. Czasami obserwuje się zmniejszenie wzrostu lub/i zaokrąglenia pleców. Niepokoić mogą także szybkie wahania masy ciała, szczególnie szybki spadek wagi. Gdy dziecko przychodzi na świat, jego szkielet waży około kilograma. Potem rośnie, wzmacnia się i gdy mamy 20 lat waży średnio 15-20 kg. Tak zwaną szczytową masę kostną - czyli najmocniejsze kości - osiągamy między 20. a 25. rokiem życia. Ten wysoki poziom utrzymuje się jeszcze przez mniej więcej 10 lat. Potem kości zaczynają "tracić na wadze", średnio niemal 1 proc. masy rocznie (u kobiet po menopauzie 2-3 proc. rocznie). Jest to proces fizjologiczny i trwa nieprzerwanie aż do śmierci. Osteoporoza to choroba przewlekła, która często rozwija się bezobjawowo, "okradając" w tym czasie szkielet z zasobów wapnia. Dlatego też nazywana jest cichym złodziejem kości. Niestety rozpoznanie stawiane jest zbyt późno, gdy proces jest już zaawansowany. Nawet pierwsze złamanie (złamanie niskoenergetyczne czyli bez urazu, najczęściej w wyniku zwykłego potknięcia się) nie zawsze kojarzone jest z jego prawdziwą przyczyną czyli osteoporozą. Dlatego tak istotna jest profilaktyka i przeciwdziałanie niedoborom wapnia, szczególnie wśród osób, które znajdują się w grupach zagrożenia wystąpieniem osteoporozy. Podstawowym elementem postępowania profilaktycznego jest wprowadzana jak najwcześniej zdrowa, urozmaicona dieta. Często jednak nie stosujemy się do jej zasad i nie dostarczamy z pożywieniem odpowiedniej ilości wapnia. Przeszkodą może być także postępujące z wiekiem utrudnione przyswajanie wapnia. Uzupełnianie niedoborów wapnia przy właściwej podaży witaminy D stanowi podstawę profilaktyki i niezbędny element leczenia osteoporozy, jeśli już występuje. Warto także wzmacniać organizm poprzez dopasowaną do możliwości i wieku aktywność ruchową. Warto także ocenić, czy w danym przypadku występują czynniki ryzyka wystąpienia choroby i wykonać profilaktyczne badanie gęstości kości czyli densytometrię, szczególnie wśród kobiet po menopauzie. Rozpoznaną osteoporozę trzeba długotrwale leczyć. Decyzja o wyborze leku powinna być zawsze wspólna – lekarza i pacjenta.
Źródło:
1. https://telegra.ph/Kategorie-produkt%C3%B3w-Uk%C5%82ad-kostny-01-10