Klimakterium – co to jest? Klimakterium, inaczej okres przekwitania, definiowane jest jako trwałe ustanie menstruacji wskutek niedoczynności jajników. Nie jest następstwem: przeprowadzonego zabiegu chirurgicznego (usunięcie macicy, jajników – wówczas jest to menopauza chirurgiczna), choroby, leczenia farmakologicznego, dużej utraty masy ciała w krótkim czasie, ciąży ani karmienia. Klimakterium - czy to to samo, co menopauza? Zgodnie z terminologią medyczną menopauza to ostatnia miesiączka w życiu kobiety, a zatem jeden z etapów okresu przekwitania. Kończy ona okres rozrodczy. W powszechnym użyciu pojęcie menopauza funkcjonuje jako synonim okresu przekwitania, czyli klimakterium. Menopauza dzieli się na cztery następujące po sobie kolejno podokresy. Pierwszy to premenopauza na kilka – kilkanaście lat poprzedzający wystąpienie menopauzy. Charakteryzuje się pojawiającymi się zaburzeniami miesiączkowania oraz cyklami bezowulacyjnymi, nieznacznym podwyższeniem stężenia gonadotropin przysadkowych: hormonu folikulotropowego (FSH) i luteotropowego (LH) w surowicy. Kolejny okres to perimenopauza. Obserwuje się zmniejszenie liczby pęcherzyków jajnikowych, obniżenie wrażliwości jajników na hormony podwzgórza, poza dalszym wzrostem stężenia FSH i LH, zmniejszenie stężenia estrogenów i progesteronu we krwi. Występują również w większości cykle bezowulacyjne. Trzeci etap, czyli właściwa menopauza ma miejsce, gdy trwale ustaną krwawienia miesiączkowe. Ostatni okres - pomenopauzalny to znaczny wzrost stężenia zarówno FSH, jak i LH z jednoczesnym spadkiem stężenia estrogenów oraz progesteronu. Wskutek obniżonej czynności hormonalnej jajników i zachodzących procesów inwolucyjnych u kobiet w okresie menopauzy obserwuje się zmiany w stanie zdrowia, samopoczuciu oraz jakości życia. Klimakterium charakteryzuje się szerokim zakresem dolegliwości zarówno somatycznych, jak i psychosomatycznych. Szacuje się, że od 55 do 75% kobiet w okresie menopauzy doświadcza objawów naczynioruchowych, czyli uderzeń gorąca, a także depresji, zmian nastroju, zaburzeń snu, suchości pochwy oraz dolegliwości bólowych stawów. Pozostałe symptomy to: nocne poty, nietrzymanie moczu, nawracające infekcje dróg moczowych, zatrzymywanie wody w organizmie, bezsenność, zaburzenia pamięci, spadek zdolności poznawczych, lęk, napięcie nerwowe, zmęczenie, bóle oraz zawroty głowy, a także zaburzenia seksualne. Zmiany hormonalne, wzrost zawartości tkanki tłuszczowej, obniżenie przemiany materii przyczyniają się też do rozwoju wielu chorób. Badania wskazują na zwiększone ryzyko: chorób metabolicznych, sercowo – naczyniowych, osteoporozy i nowotworów piersi w okresie klimakterium. Podano im definicję menopauzy oraz listę objawów, które często utrzymują się kilka lat przed i po ostatniej miesiączce. Tylko 49% pań przyznało, że jest po lub w okresie okołomenopauzalnym, 29% zaprzeczyło przekwitaniu, a 24% odpowiedziało, że nie wie. Np. 35% pań nie potrafiło powiedzieć, czy ma zmiany w cyklu miesiączkowym, 47% nie było w stanie ocenić, czy odczuwa uderzenia gorąca i kołatanie serca. Wyniki ankiety z jednej strony potwierdzają słabą wiedzę Polek na temat menopauzy i metod, które mają łagodzić jej skutki. Z drugiej sugerują, że wiele pań w wieku przekwitania wypiera ze świadomości fakt zachodzenia w organizmie naturalnych zmian, które temu towarzyszą. Zdaniem ekspertów, nastawienie Polek do menopauzy ma w dużym stopniu związek z niedostateczną edukacją seksualną oraz zdrowotną w naszym kraju. Panie zwykle uważają, że menopauza to koniec kobiecości. A to nieprawda – rozpoczyna tylko kolejny etap życia, który ma wiele zalet. Estrogeny wytwarzane są przez jajniki, od nich zależy właściwy przebieg procesu dojrzewania, a potem cykl miesiączkowy. Gwarantują także skórę bez skazy. Pod ich kierunkiem powstaje bowiem kwas hialuronowy, hamujący powstawanie zmarszczek. Sprzyjają też wytwarzaniu kolagenu, dzięki któremu skóra jest elastyczna i jędrna. Niedobór estrogenów sprawia, że skóra traci jędrność, paznokcie i włosy matowieją, pojawia się siwizna. By zachować właściwy poziom hormonów należy jeść soję i uprawiać seks. Mniej więcej po 30 latach aktywności rozrodczej jajniki stopniowo przestają produkować żeńskie hormony płciowe. Menopauza to ostatnie krwawienie miesiączkowe, a żeby to stwierdzić, musi nastąpić co najmniej roczny okres bez krwawień. Czas obejmujący kilka lat przedi kilka lat po ostatniej miesiączce nazywa się "przekwitaniem", "klimakterium" lub "okresem okołomenopauzalnym". U większości kobiet proces ten zaczyna się między 45. a 55. rokiem życia, może trwać kilka miesięcy albo kilka lat. Wiele zależy od genów, ale ważne są też czynniki środowiskowe – palenie papierosów, stres, zła dieta – które przyspieszają menopauzę. Na skutek zmniejszenia poziomu hormonów płciowych krwawienia pojawiają się nieregularnie i mogą być obfite (pod wpływem zmian hormonalnych błona śluzowa macicy staje się grubsza). Czasem przekwitanie mija niezauważenie, ale 80% kobiet odczuwa objawy spowodowane zachwianiem równowagi hormonalnej. Są to: uderzenia gorąca, zimne dreszcze, nagłe zaczerwienienia twarzy, kołatanie serca, nocne poty, kłopoty z pamięcią, drażliwość, uczucie przygnębienia, bezsenność.

Źródło:

1. https://telegra.ph/Popularne-Menopauza-01-11

2. https://www.wykop.pl/link/3502273/menopauza-to-nie-choroba-poradnik-kobiety-45/