O mnie
Dieta Dukana to modna strategia żywieniowa dedykowana osobom z nadwagą i otyłością, która opiera się na wysokim spożyciu pokarmów dostarczających protein. Swoją popularność zdobyła dzięki stosunkowo szybkim efektom oraz brakowi konieczności skrupulatnego liczenia kalorii w trakcie jej trwania. Przed rozpoczęciem diety należy przeanalizować jakie ma skutki uboczne i kto może ją stosować. Dieta stworzona przez Pierre'a Dukana to model odżywiania charakteryzujący się wysoką konsumpcją białka. Jego celem jest redukcja tkanki tłuszczowej, a tym samym obniżenie nadmiernej masy ciała. Od większości diet odchudzających różni ją proponowana proporcja makroskładników oraz brak konieczności przeliczania kalorii. Nie narzuca ona również istotnych ograniczeń ilościowych w zakresie dozwolonych produktów i nie dyktuje częstości oraz objętości posiłków. Opiera się na słusznym założeniu, że białko to składnik, który wpływa na wzrost tempa przemiany materii w związku z większym niż w przypadki innych makroskładników wydatkiem energetycznym na jego trawienie i wchłanianie. Sam plan składa się z 4 istotnych etapów. Są to kolejno: faza uderzeniowa, faza naprzemienna, faza utrwalenia wagi, faza stabilizacji. Jak podkreśla twórca diety, wszystkie wymienione elementy są równie ważne. Zastosowanie któregokolwiek z nich osobno lub zamiana ich kolejności będzie wiązać się z brakiem oczekiwanych rezultatów tego modelu odchudzania. Dieta Dukana faza I to najbardziej restrykcyjny z elementów planu. Powinien on trwać około 5–7 dni. W tym czasie dozwolone jest konsumowanie pokarmów wyłącznie wysokobiałkowych i niskotłuszczowych. Codzienny jadłospis nie narzuca poza tym żadnych ograniczeń dotyczących ilości tych produktów czy częstości spożycia. W praktyce można jeść dowolną ilość pokarmów znajdujących się na liście zalecanych. Dodatkowo należy wypijać codziennie minimum 1,5 l, a nawet więcej wody mineralnej niegazowanej. Dieta Dukana faza II to etap, który nazywa się też naprzemiennym. W czasie jego trwania przeplata się dni fazy uderzeniowej dniami, w których poza pokarmami białkowymi można także do posiłków konsumować warzywa o niskiej zawartości węglowodanów. Podkreśla się, że nie ma konieczności ograniczania ich ilości. Zasadniczo zaleca się jednak konsumpcję aż do czasu uzyskania uczucia sytości. Faza ta powinna trwać tak długo, aż osiągnie się docelową masę ciała. W praktyce może to oznaczać kilka lub nawet kilkanaście miesięcy. Następnym etapem jest działanie mające na celu utrwalenie wagi. Czas fazy III jest zależny od ilości utraconych wcześniej kilogramów. Na każdy 1 kg przypada 10 dni utrwalania. W tym okresie nie stosuje się modelu naprzemiennego. Każdego dnia spożywane są produkty wysokobiałkowe oraz warzywa niskowęglowodanowe. Dodatkowo poszerza się jadłospis o: pieczywo pełnoziarniste (do 2 kromek dziennie), ser żółty (2 plastry dziennie), owoce niskowęglowodanowe (1 porcja dziennie), makaron/kaszę/ryż/ziemniaki (jeden z produktów, do 2 porcji tygodniowo). Także w tym czasie wprowadza się tzw. „królewskie uczty". Oznaczają one, że do 2 razy w tygodniu można zjeść dowolny posiłek, nawet jeśli składa się on z pokarmów dotychczas niedozwolonych i uważanych powszechnie za niezdrowe. Z punktu widzenia skuteczności redukcji masy ciała jednym z najważniejszych etapów jest faza stabilizacji. Jej zasady powinny być stosowane do końca życia. W założeniach ma ona polegać na zdroworozsądkowym sięganiu po pokarmy nieprzetworzone, zdrowe i spożywanie ich w takiej ilości, by zaspokoić głód. Dodatkowo w tym okresie powinno się choć raz w tygodniu zastosować jednodniowy jadłospis fazy uderzeniowej. Dieta Dukana efekty przynosi już po kilku dniach stosowania. Etapem, w którym notuje się najszybsze spadki jest faza uderzeniowa. W czasie jej trwania możliwy jest nawet kilkukilogramowy ubytek masy ciała. Faza naprzemienna z kolei to czas, w którym redukcja nieco zwalnia. Według twórcy diety oczekuje się wtedy spadków rzędu 1 kilograma tygodniowo. Całkowite efekty tej strategii zależą od wielu czynników, m.in. od: stopnia stosowania się do zaleceń, długości jej trwania, wyjściowej masy ciała, prowadzonej aktywności fizycznej, stanu zdrowia. W praktyce, w przypadku osób otyłych można zaobserwować rezultaty w postaci utraty kilkunastu lub kilkudziesięciu kilogramów w ciągu roku. Mówiąc jednak o efektach należy zastanowić się czy mogą być one utrzymywane przez pacjenta po zakończeniu diety. Doktor Pierre Dukan zapewnia, że dotarcie i zastosowanie fazy stabilizacji skutecznie chroni przed efektem jo-jo. Dieta Dukana menu opiera głównie na pokarmach nieprzetworzonych, bogatych w pełnowartościowe białko. Najbardziej restrykcyjna faza uderzeniowa dopuszcza konsumpcję: chudego mięsa, np. drobiu, cielęciny, wołowiny; ryb chudych, takich jak dorsz, mintaj, ale też tłustych morskich jak łosoś i tuńczyk; jaj – białek bez ograniczeń, żółtka – do 3–4 tygodniowo; chudych wędlin; chudego nabiału. W czasie jej trwania można sięgać po: wodę mineralną niegazowaną, niesłodzoną kawę, herbaty, zioła, napoje typu cola light. Można stosować również musztardę, ocet, przyprawy ziołowe. Potrawy należy przygotowywać technikami gotowania, pieczenia bez tłuszczu, grillowania, duszenia bez obsmażania. W fazie drugiej do podanych wyżej produktów dodaje się warzywa, takie jak: sałata, por, rzodkiewka, papryka, kapusta, szpinak, ogórki, marchew, boćwina, koper, cukinia, seler. Faza uderzeniowa oraz dieta Dukana II faza to okresy, w których stosuje się liczne ograniczenia jakościowe w jadłospisie. Do produktów niedozwolonych w tym czasie zalicza się: pieczywo, ryż, kasze, makarony, słodycze, słodkie napoje, cukier, alkohol, fast foody. Dopiero III faza menu dopuszcza spożycie niektórych z wymienionych pokarmów, takich jak chleb, kasze czy makarony. Dieta Dukana 7-dniowa, czyli etap fazy uderzeniowej to niezmiernie monotonny, ale i prosty w przygotowaniu jadłospis. Jeden przykładowy dzień z takiego menu może wyglądać następująco: śniadanie: jajecznica z całych jajek i białek, szynka z indyka, serek wiejski light, woda mineralna niegazowana; II śniadanie: jogurt naturalny; obiad: łosoś pieczony w piekarniku w ziołach bez tłuszczu, herbata zielona bez cukru; podwieczorek: kefir naturalny, łyżka otrębów owsianych; kolacja: tuńczyk z wody połączony z chudym serem twarogowym, woda mineralna niegazowana. Już na pierwszy rzut oka można stwierdzić, że jest to propozycja znacząco odbiegająca od powszechnie znanych zasad prawidłowego odżywiania. Dieta Dukana II faza pozwala w niewielkim stopniu na urozmaicenie menu. Przykładowy jej dzień można skomponować w oparciu o: śniadanie: łosoś wędzony, surówka z sałaty, rzodkiewki i papryki zielonej, herbata owocowa bez cukru; II śniadanie: serek wiejski light, łyżka otrębów owsianych, seler naciowy; obiad: gotowana na parze pierś z indyka, surówka z jarmużu z pomidorem, herbata zielona bez cukru; podwieczorek: jogurt naturalny ze słodzikiem; kolacja: sałatka z jajka ugotowanego na twardo z fasolką szparagową, szynką z indyka i rzodkiewkami, woda mineralna niegazowana. Myśląc o skuteczności i bezpieczeństwie zdrowotnym należy pamiętać, że szczególnie faza II będzie stosowana przez pacjenta przez kilka lub kilkanaście miesięcy.